Een negatief zelfbeeld heeft een grote invloed op jouw leven; want de negatieve overtuiging over jezelf uit zich ook in hoe je je gedraagt en dat geeft de nodige problemen of beperkingen.
Wat gebeurt er met jou van binnen als je heel vaak en heel overtuigend negatief over jezelf denkt of praat? Met van die korte zinnetjes zoals:
“zie je wel, ik kan het toch niet, wat ben ik een loser”,
“ik ben nooit goed genoeg”,
“anderen kunnen dat vast beter dan ik”……
Zeg het vaak genoeg en het wordt zomaar een vaste waarheid.
Waar komt dat nou vandaan?
Ieder mens heeft behoefte aan veiligheid, waardering en verbondenheid met anderen. Dat begint al als baby tijdens het hechten aan de mensen om hem of haar heen. Als ouders of verzorgers niet kunnen voldoen aan die basisbehoeften van het kind heeft dat invloed op wat het baby-tje, de peuter, de kleuter en de puber over zichzelf leert1. Afgewezen worden, niet voldoen aan de wensen van de ouders/verzorgers, straf krijgen die je niet begrijpt of die onverwachts dan weer wel, dan weer niet gegeven wordt. Deze ervaringen maken de kans om een negatief beeld over jezelf te krijgen groter. Dat wordt imprint (inprenting) genoemd.
Je ontwikkelt je zelfbeeld in je kindertijd, een tijd waarin je ook gevoelig bent voor de reacties van anderen. Als je veel kritiek hebt gekregen of de indruk dat wat je deed of hoe je eruit zag altijd net wat beter kon, dat er eigenlijk altijd wel iets aan te verbeteren viel, of werd je misschien gepest op school: dat kan allemaal hebben bijgedragen aan een negatief zelfbeeld. Die gedachten over jezelf hebben de neiging om je te doen geloven dat anderen ook zo over je denken; anderen zijn het met je eens denk je.
Ook zij vinden je niet goed, een mislukking… In de anderen om je heen denk je de (maatschappelijke) bevestiging van jouw eigen beeld te zien. Dat alles bij elkaar maken de gedachten al bijna een waarheid.
Als je van een afstandje naar die gedachten kijkt zie je zelf ook wel in dat
ze niet de waarheid zijn, je doet niet altijd alles verkeerd en er zijn echt ook dingen die goed gaan en lukken.
Toch kun je het niet laten om de niet realistische gedachten een plek te geven, dat wordt een automatisme, een supersnelle reactie die je nauwelijks kunt tegenhouden en ook niet herkent als een gedachte.
En de gevolgen kunnen groot zijn: van minderwaardigheidsgevoelens en onzekerheid, faalangst en het vermijden van feestjes tot bijvoorbeeld ernstige eetproblemen.
De onzekerheid maakt dat je veel dingen die je lastig vind gaat vermijden. Je maakt jezelf onzichtbaar en neemt geen initiatief. Of je wordt juist dwars en agressief2.
Het is lastig om in je eentje van dat negatieve zelfbeeld af te komen, terwijl er echt manieren zijn om je te helpen die gedachten te verdragen en toch te doen wat je belangrijk vindt.
Zowel met groepssessies of -als je dat fijner vindt- in individuele gesprekken kun je je eigenwaarde terugvinden en je negatieve gedachten over jezelf aanpakken en terugdringen.
Als je meer wilt weten neem dan gerust vrijblijvend contact met ons op!
Wil je eerst weten wat je kunt verwachten van zo’n kennismakingsgesprek lees dan HIER verder.
Bronnen:
Neef, M. de, (2018). Negatief zelfbeeld behandelen. Boom uitgevers Amsterdam
1Neiss, M.B., Sedikides, C. & Stevenson, J. 2002, Selfesteem: a behavioral genetic perspective.
2Crick, N. C., & Dodge, K. A. (1994). A review and reformulation of social information processing mechanisms in children’s social adjustment. Psychological bulletin, 115, 74-101.